Rondom Grenspalen - Nieuwstatenzijl

Een grens (mv grenzen) is een menselijk construct van de zittende macht dat de scheidingslijn tussen twee landen of andere (meestal bestuurlijke) eenheden weergeeft.

Algemeen onderscheidt men:

• Natuurlijke grenzen, waar een landschapselement zoals de zee, een rivier of gebergte het verkeer bemoeilijkt.
• Kunstmatige grenzen, die in het algemeen in verdragen zijn vastgelegd. Deze grenzen kunnen samenvallen met een natuurlijke grens, maar zijn vaak nauwkeuriger vastgelegd.
• Administratieve grenzen, de grenzen tussen andere bestuurlijke eenheden dan staten, zoals tussen deelstaten, provincies of gemeentes.
• Taalgrenzen, de grenzen tussen verschillende taalgebieden.

Bovenstaande passage is afkomstig van Wikipedia en beschrijft de betekenis van een grens, en al zijn vormen waaruit een grens kan bestaan.

Voor mij een aanleiding om op pad te gaan en meer van "onze" grens tussen Nederland en Duitsland te willen weten.

En dan met name wat er allemaal zo rondom onze grenspalen gebeurt.

Vallen hier bijvoorbeeld taalgrenzen weg? of zijn ze juist heel sterk aanwezig?

Hoe zal het zijn om zo rondom ( of langs) de grens te wonen en/of werken?

Dus ik had voor mijzelf besloten om maar eerst eens het meest noordelijk stukje grens op te gaan zoeken.

Nieuwstatenzijl

Bij de meeste mensen beter bekend als de plek waar de buitendijkse vogelkijkhut staat.

Op z'n gronings: bie de kiekkaaste.

En terwijl ik nog in de auto zit om te kijken of misschien google maps iets verteld over grenspalen, valt het mij op dat het hier een komen en gaan is van mensen.

De een gewapend met verrekijker en statief ( waarschijnlijk op weg naar de vogelkijkhut) terwijl de ander langs komt om hier even uit te waaien. Of de wielrenner die dit waarschijnlijk als een soort stempelpost beschouwt van z'n wekelijkse trainingsrondje.

Ondertussen kom ik tot de conclusie dat ik heel mooi met google maps kan controleren waar de grens loopt , maar geen extra info omtrent grenspalen.

Ik stap dan ook uit de auto , waarbij ik gelijk voel dat de muts die ik in de auto heb liggen , geen luxe is.

gewapend met mijn fototoestel en de muts ver over de oren verscholen in de kraag van mijn jas , ga ik op pad richting het meest noordelijkst stukje grens van Nederland en Duitsland.

Als je het zo zegt , zou je haast denken dat ik met een barbaarse tocht begin , maar dat valt mee hoor.

Na een kleine 10 min lopen ben ik er al en sta ik op de grens , die dan ineens wel heel duidelijk zichtbaar wordt.

 

Grenspaal 203-II ligt boven op de Zeedijk en is de laatste ( of de eerste ) grenspaal tussen Nederland en Duitsland.

Op zich vreemd , want er ligt nog een heel stuk land waar je heen kan lopen

Ik had zelf iets verwacht dat op de plek waar het water begint ( de Dollard) dat daar iets van een grote steen / paal of wat dan ook zou staan.

Maar nee , een bijna verzonken stuk zandsteen met daar op het nummer 203-II geschroefd zou het laatste zijn..... Zou

Het schijnt namelijk dat 5 kilometer verderop de Dollard op nog iets staat.

Een zogenaamde Dukdalf

[Foto: Eef Berns 2012 ]

Een paal met een verhaal zo blijkt.

Namelijk op 26 januari 1723 ( vandaag precies 297 jaar geleden !!! ) is een verdrag gesloten waarin is bepaald hoe de grens loopt in de Dollard.

Vanaf de monding van de [Westerwoldsche] Aa werd de ligging van de grens in NNO-richting vanaf de oostelijke rivieroever vastgelegd als een rechte lijn ‘Roijende op de kerk van Nesserland’.

 Honderd jaar later, in 1824, sloten de koninkrijken Nederland en Hannover het Verdrag van Meppen. Hierin wordt de ligging van de staatsgrens in de Dollard als volgt beschreven:

 “Van hier af loopt de grenslijn door den Dollard tot aan de Eems, in enen hoek van acht graden negen en een halve minuten westelijk van de ware noordlijn [….] overeenkomstig het convenant van den jare duizend zeven honderd drie en twintig [….]“. 

[Bron: Grenspaal dollard Historie - Karel Essink}

Hmmm niet echt  lekker duidelijk aangegeven. Dat bleek ook , want tot aan 1936 bleef het de gemoederen bezig houden , totdat er iemand zo slim was ( en waarschijnlijk klaar met de eeuwige discussie) om een soort baken te plaatsen die de grens aan gaf.

Na heel wat heen en weer gesteggel is daaruit de huidige Dukdalf ontstaan.

het hele verhaal is te lezen op : wadgidsenweb.nl

Mooi geregeld zou je denken. Maar ook toen werden er al fouten gemaakt waarvan je denkt "dit kan niet waar zijn"

Want het blijkt dat de Dukdalf nooit officieel is opgenomen in de diverse stukken als grensafbakening. En dus ook nooit door het kadaster onderworpen aan officiële schouwingen.

Met als gevolg dat ergens 5 kilometer in de Dollard nog een zielig stukhout boven de zee spiegel uitsteekt , die vandaag of morgen de geest geeft en dan ook niet meer zichtbaar is.

Ondertussen loop ik met een drup aan de neus van de kou weer richting de zeesluizen.

En het blijft een komen en gaan van mensen. zowel aan de Nederlandse kant als ook aan de Duitse kant

En op het moment dat ik over de Sluis loop zie ik aan de Nederlandse kant een aantal huizen staan, die mijn interesse wekken om daar eens even langs te lopen om te kijken hoe de mensen daar wonen en om wellicht een praatje te maken.

Helaas niemand die rondom het huis even bezig is.

Moet ook eerlijk zeggen dat de temperaturen van vandaag nu ook niet echt uitnodigen om buiten te zijn.

Wel valt me op dat de mensen haast in een schilderij wonen , althans hier elke dag uitzicht op hebben.

Naast de grote hoeveelheden vogels van alle soorten en maten  , zien ze tevens het in 1988 gebouwd sluisgebouw , die er voor zorgt dat het water op niveau 

blijft in Oost-Groningen en Zuid-Oost Drenthe

Via de zogenaamde Spuisluis ( de grootste van de twee) worden in gevallen van wateroverlast , bij afgaand water , water geloosd op de Dollard.

De kleine schutsluis verschaft kleinere boten toegang tot de Dollard.

De aanwezige postbus doet vermoeden , dat er hier toch allerlei vormen van bedrijvigheid is van de verschillende bewoners die hier wonen.

De volgende lichting is Dinsdag aanstaande

Op het moment dat ik in de auto stap betrap ik mij erop dat ik zachtjes het lied van Ede Staal neurie.